Bar Maghrib Nggih Nyore

Jaman gemiyen ana tembung sing kayonge siki wis arang deucapna merga wis ilang mligine neng kota, yakuwe tembung mondhok karo ngenger. Tembung mondhok karo ngenger ngemu maksud sing padha, ya kuwe manggon neng panggonan (pekarangan utawa umah) duweke wong liya..

Mondhok, nduweni pangerten lamona sawijining keluarga merga ora duwe umah utawa/lan pekarangan njaluk ijin olih manggon neng umah lan/utawa pekarangane wong sing detembungi. Mondhok kuwe ora nganggo mbayar. Dene wong sing mondhok kuwe duwe kewajiban njaga keamanan lan resik-resik utawa ngrumat umah lan/utawa pekarangan (sing denggoni) seisine, utawa nggarap pegawean sing dekarepna neng wong sing depondhoki.

Inyong egin kelingan kedadiyane ningen wis kelalen wektune. Bibi inyong (adhine biyung inyong) dadi penganten nanggap rodat.  Let pirang wektu paman karo bibi inyong misah sekang daleme eyang maring umah anyar neng lor kulon umah inyong. Ora let suwe umah kuwe deboyong maning sekang kulon gili lor lurung maring wetan gili kidul lurung. Bubar kuwe boyong maning meng ngidul jejer karo umah inyong malah bareng sepekarangan, manggon neng kebon suwung.

Saking seringe boyong, inyong dadi takon maring rama inyong, kanag apa paman karo bibi kuwe sering boyong. Wangsulane ramane cekak aos: “Biasa, wong mondhok ya kecenthok-centhok, wong ngenger ya kecenger-cenger”. Inyong mikine ya ora ngerti apa maksude. Jebulane mbareng depikir-pikir maksude kuwe lamona sekepenak-kepenake wong manggong ya manggon neng umah lan pekarange dhewek, mulane kebon sing wis ana umahe kuwe depasrahna sisan.

Tembung ngenger kuwe ngemu maksud lamona wong utawa bocah, biasane bocah esih cilik sing ngenger kuwe anu detitipna neng wong tuwane utawa sedulure kon manggon neng nggone wong/keluarga sing dengengeri. Bocah mau kon derumat pangan lan sandhangane lan uga bisa pamulangane. Bocah mau bisa kon nyambut gawe ngrewangi pegawean wong sing dengengeri.

Inyong esih kelingan, ora let suwe bar balik sekang pengilen, neng umah inyong ana wong wadon karo bocah lanang melu ngenger. Wong wadon kuwe jenenge mbok Madmustam (randha) inyong ngundange “bibine”, Bocah lanange jenenge kang Kasim. Inyong nyebut kang merga umure lewih tuwa semendhing ketimbang inyong.

Ni Madmustam asale sekang Brobot Tambaksogra, inyong kelalen kepriwe gole teka neng nggon inyong, ngerti-ngerti wis neng nggon inyong. Pegawean pedinane kuwe ngrewangi urusan olah-olah panganan pedinan, umbah-umbah penganggo (kuwe bae ora bersih, sering debaleni neng biyung inyong).

Dene nggo imbalane, wis desedhiani senthong dhewek. Babagan pangan njiot dhewek ningen ya kudu pengerten. Babagan penganggo pedinan, sering dewei lungsuran (sing egin patut denggo), saben bada mesthi detukokna klambi jarit anyar. Saben panen, sepanggonan bibine kon njiot pari segendhongan sekuwate dhewek.

Beda karo kang Kasim bocah nemu neng pengungsen, rama biyung apa dene sanak sedulure mbuh wis neng endi ora genah sangkan parane. Bocahe blenthot, tenagane rosa, mangane rosa lan turune ya rosa, mulane kang Kasim neng ramane inyong deprentah kon ginau ngepit ben kena nggo genti sikile ramane.

Kang Kasim uteke kethul, kon sekolah ora gelem, mulane neng rama inyong kang Kasim dekon ngaji baen maring langgare kyai Sidik. Sewijining dina kang Kasim detes neng rama inyong, kon nyebutna urutan sholat wajib. Kang Kasim terus nyebutna: “subuh, lohor, asar, maghrib ….”. Kayane kang Kasim kelalen maring sholat isya, mulane rama inyong takon: “bar maghrib terus ngapa ..”. Kaya ora nganggo mikir dawa kang Kasim langsung njawab: “Bar maghrib nggih nyore ….”.

Saben panen bibi Mad olih pari segendhongan